15 maart 2011

R.E.M. - Collapse Intow Now

Na een forse inzinking, die begon in de tweede helft van de jaren 90 met de release van Up en duurde tot de release van Accelerate in 2008, heeft R.E.M. de zaken weer aardig op orde. Accelerate werd gevolgd door een uitstekend live-album (Live At The Olympia) en ook op de nieuwe plaat van de band, het onlangs verschenen Collapse Into Now, is niet zo gek veel aan te merken. De de afgelopen jaren veel gehoorde uitspraak dat het beste bij R.E.M. er inmiddels wel af is en de band er daarom maar beter het bijltje bij neer kan gooien, is dan ook op zijn minst voorbarig. Met de recente reissue van Fables Of The Reconstruction in het achterhoofd ligt de lat voor R.E.M. onbewust toch wat hoger dan bij de release van Accelerate drie jaar geleden, maar zelfs deze hogere lat weet Collapse Into Now moeiteloos te slechten. Als je R.E.M. op Collapse Into Now iets kunt verwijten, is het dat de band hier en daar erg nadrukkelijk en makkelijk voortborduurt op het rijke oeuvre dat de band inmiddels heeft opgebouwd, maar kun je dit de band kwalijk nemen? Ik vind het persoonlijk niet meer dan logisch. Waar Accelerate vooral voortbouwde op de beginjaren van de band, ligt de nadruk op Collapse Into Now meer op het werk waarmee R.E.M. van een cultband transformeerde in één van de grote bands van de late jaren 80 en vroege jaren 90. Collapse Into Now is hierdoor een stuk ingetogener dan zijn voorganger, maar gelukkig blijft de plaat ver verwijderd van de buitengewoon gezapige muziek op het uit 2004 stammende Around The Sun, met afstand de slechtste plaat die de band gemaakt heeft (al komt Up aardig in de buurt). Buiten een opvallende gastbijdrage van Peaches, heeft Collapse Into Now op zich niet veel nieuws te bieden. Zowel qua gitaarwerk, zang en songs is Collapse Into Now een typische R.E.M. plaat. Vrijwel alle songs zouden moeiteloos ingepast kunnen worden op platen als Green, Out Of Time, Automatic For The People of New Adventures In Hi-Fi en klinken op één of andere manier vertrouwd in de oren. Waar veel bands die een aantal decennia actief zijn (R.E.M. bestaat dit jaar al weer 31 jaar) er wel in slagen om het geluid uit de betere jaren te reproduceren, maar er niet in slagen om songs van een vergelijkbaar niveau op te hoesten, levert R.E.M. op Collapse Into Now een serie songs af die niet alleen qua geluid maar ook qua niveau niet had misstaan op de genoemde platen uit de hoogtijdagen van de band. Collapse Into Now kan niet worden betrapt op ook maar één slechte song, terwijl een aantal songs, waaronder die met Patti Smith als gastvocalist, thuis hoort bij de betere songs die R.E.M. tijdens haar lange carrière heeft gemaakt. R.E.M. begon drie jaar geleden met Accelerate opvallend fris aan haar tweede jeugd. Waar menig criticus niet meer dan een korte opleving had verwacht, laat Collapse Into Now horen dat er nog de nodige groei in zat. Het levert de beste R.E.M. plaat in heel veel jaren op en bovendien een plaat die thuis hoort bij de memorabele platen van de band. Het is wat mij betreft een prestatie van formaat. Erwin Zijleman