29 september 2011

Wilco - The Whole Love

De Amerikaanse band Wilco werd 17 jaar geleden, na het jammerlijk uiteen vallen van alt-country pioniers Uncle Tupelo, opgericht door Jeff Tweedy. Sinds het in 1995 verschenen debuut van de band, A.M., heeft Wilco ons verrast met steeds weer anders klinkende platen. Op A.M. opereerde Wilco nog duidelijk in de voetsporen van Uncle Tupelo, maar die voetsporen werden verlaten op Being There (1996), Summerteeth (1999), Yankee Hotel Foxtrot (2002), A Ghost Is Born (2004), Sky Blue Sky (2007) en Wilco (The Album) uit 2009. Op deze platen werden de oorspronkelijke alt-country invloeden verruild voor respectievelijk psychedelische rockmuziek, powerpop, bijzonder experimentele muziek, net wat minder experimentele muziek, gelikte countryrock en softrock en verrassend toegankelijke pop en rock. De achtste studioplaat van Wilco, The Whole Love, slaat wederom nieuwe wegen in en klinkt weer een stuk experimenteler dan zijn twee zo toegankelijke voorgangers. Dat hoor je het duidelijkst in opener Art Of Almost; een track waarin de meest uiteenlopende invloeden zijn verwerkt, die je constant op het verkeerde been zet, met name in het begin behoorlijk op de zenuwen werkt en uiteindelijk heerlijk ontspoort. Op basis van de 7 minuten van Art Of Almost verwacht je Yankee Hotel Foxtrot deel 2, maar die hoop of vrees wordt onmiddellijk de grond in geboord door de tracks die volgen. De ene keer krijgen we een psychedelisch hoogstandje voorgeschoteld dat ook van The Doors had kunnen zijn, de volgende keer een fris Beatlesque popliedje of een lekker gruizige glamrocksong die niet zou hebben misstaan in het oeuvre van T. Rex. Wilco is gelukkig ook de rootsinvloeden die zo prominent aanwezig waren op het debuut van de band niet vergeten en durft uit te pakken met een akoestische folksong van ruim 12 minuten, die ondanks het buitengewoon sobere instrumentarium en de lange speelduur geen seconde verveelt. The Whole Love is een plaat waarop Wilco het experiment zeker niet schuwt, maar het is dit keer gelukkig een middel en geen doel (ik maak er geen geheim van dat Yankee Hotel Foxtrot zeker niet mijn favoriete Wilco plaat is). The Whole Love laat zich beluisteren als een fraaie dwarsdoorsnede uit het werk van Wilco, al is geen van de tracks een herhalingsoefening, maar zet Wilco nadrukkelijk nieuwe stappen. Het zal nog wel even duren voordat alles op zijn plek valt, maar op basis van mijn luisterervaringen gedurende de afgelopen twee weken, durf ik The Whole Love al wel een van de hoogtepunten uit het oeuvre van Wilco te noemen, hetgeen gezien de hoge kwaliteit van de meeste platen van de band een niet misselijke prestatie is. Erwin Zijleman